HSP kenmerken en HSP symptomen

Lees ook:

Hechtingsproblematiek volwassenen

Overspannen behandeling

Snel navigeren naar:

1. De wereld van hoog sensitieve personen (HSP)
2. Wat is hooggevoeligheid?
3. HSP kenmerken
4. Hoogsensitief en hoogbegaafd
5. High sensation seeker (extravert hsp)
6. HSP op het werk
7. HSP en relaties
8. Omgaan met hsp partner
9. Hoogsensitiviteit als kracht
10. HSP-therapie

De wereld van hoog sensitieve personen (HSP)

Krijg je weleens goedbedoelde adviezen zoals: “wees toch niet altijd zo gevoelig”, “je denkt te veel na” en “je moet een beetje harder worden”? Hoog sensitieve personen (High Sensitive Person) horen dit soort uitspraken wel vaker in hun omgeving. Maak je geen zorgen, in Nederland leven miljoenen hooggevoelige mensen.

Wat is hooggevoeligheid?

Als hsp kun je je vaak overweldigd voelen door emoties en gebeurtenissen om je heen. Je denkt dat jij de enige bent die hiermee worstelt, terwijl andere mensen nergens last van lijken te hebben. Door de opmerkingen die je te horen krijgt, kun je het gevoel ervaren dat er iets mis met je is en dat je er niet bij hoort. Dat gevoel van eenzaamheid hoort ook bij de hsp kenmerken. 20% van de Nederlanders heeft hsp kenmerken en voelt zich daardoor een buitenstaander. Dat zijn best veel mensen, toch?

HSP kenmerken

Mensen die geboren zijn met hsp kenmerken, ervaren op een hevige manier hun eigen emoties en hebben meer last van prikkels in hun omgeving. Hoog sensitieve personen herkennen onderstaande stoorzenders:

• bepaalde geluiden: een achtergrond geluid wat door anderen niet wordt opgemerkt, waarvan een ander geen last heeft, kan voor hooggevoelige mensen heel irritant en afleidend zijn,
• kledingpatronen: fijne streepjes of kleine blokjes die voor je ogen dansen,
• sfeer en stemmingen van mensen: je voelt direct aan of de sfeer in een ruimte gespannen of uitnodigend is,
• omgaan met emoties: je ervaart spanning bij het omgaan met emoties van jezelf en je vindt het lastig als anderen hevige emoties uiten. Gewelddadige of treurige films kunnen je raken, waardoor je dagen van slag bent,
• gedrag van mensen: je bent gemakkelijk te beïnvloeden, soms word je er blij van, maar je kunt je er ook gespannen of angstig door voelen.

Hoogsensitief en hoogbegaafd

Ben ik hoogbegaafd of ben ik hoogsensitief? Het één gaat vaak gepaard met de ander. Hoog sensitieve personen zijn alert, zorgvuldig en betrouwbaar. Hoogbegaafden hebben een hoge intelligentie (IQ), creativiteit en doorzettingsvermogen. Dit zijn kwaliteiten die je in staat stellen om uitzonderlijke prestaties te leveren, mits je de middelen en de ruimte krijgt. Overprikkeling voorkomen is daarbij je hoogste prioriteit. Omgaan met hooggevoeligheid is heel goed mogelijk als je grip houdt op je taken en je omgeving. Dan kun je jouw hoogsensensitiviteit als kracht inzetten.

High sensation seeker (extravert hsp)

Er bestaan ook hooggevoelige mensen die juist op sensatie uit zijn. Net als de meer teruggetrokken hoog sensitieve personen hebben zij een complex innerlijk leven in contact met anderen. Een high sensation seeker kan prima leven met hooggevoeligheid, mits er voldoende tijd gereserveerd wordt om de gevoelens en ervaringen te verwerken. Om te kunnen uitrusten en op te laden na een indrukwekkende gebeurtenis. Sensatiezoekende hoog sensitieve personen nemen fysieke risico’s die een “kick” of sensatie bieden om zich goed te voelen.(bron 1) Zij worden gedreven door één of meer van de volgende factoren:

Opdoen van nieuwe ervaringen

Door sterke nieuwsgierigheid en de behoefte aan nieuwe ervaringen worden risico’s genomen. Meestal zijn het extreme activiteiten in de ongerepte natuur: wildwaterkanoën, klimmen, survival of mountainbiken. Als het voor hen maar nieuw is en hun kan verrassen met schoonheid, uitdaging of diepgang.

Ontremming

Ontremming is een manier van sensatie zoeken waarbij iemand acties onderneemt die buiten de sociaal geaccepteerde normen vallen. Deze mensen gaan naar feesten of festivals, drinken veel alcohol, hebben seks met wisselende partners of gebruiken drugs die het bewustzijn veranderen. Dit gedrag is gericht op het creëren van euforische stemmingen of om meer energie te ervaren.

Gevoeligheid voor verveling

Veel sensatiezoekers doen hun uiterste best om zich niet te vervelen, want zij denken zichzelf gemakkelijk in een neerwaarts spiraal, of raken in een gemoedstoestand die neigt naar depressie. Zij hebben stimulatie nodig om opwinding te ervaren, waardoor zij zich goed voelen. Deze stimulatie kan bestaan uit het behalen van uitdagende doelen: topsport, hard studeren of een carrière nastreven. Wat zij ook doen, zij halen het onderste uit de kan.

Sensatiezoekende hoog sensitieve personen worden niet gemotiveerd door externe maatschappelijke beloningen, of door de goedkeur van anderen. In feite is het precies het tegenovergestelde. Hoog sensitieve personen houden zich bezig met diepe, zinvolle relaties; en de verkenning van de zin van het leven, sociale onrechtvaardigheden en waarom dingen zijn zoals ze zijn (bron 2).

De uitdaging voor hooggevoelige mensen is het vinden van manieren om nieuwe ervaringen in balans te brengen met hun behoefte aan planning en zelfzorg. Wanneer een redelijk evenwicht gevonden wordt, kan het resultaat een energiek persoon zijn die in staat is tot immense fysieke, creatieve en intellectuele prestaties. Hoogsensitiviteit als kracht.

HSP op het werk

Inzicht

Je bent je bewust van mogelijke problemen die mensen (met elkaar) in het team hebben, en hebt het inzicht hoe deze problemen op te lossen zijn voordat ze uit de hand lopen.

Empathie

Door te leven met hooggevoeligheid, beschik je over een sterke intuïtie en heb je empathische vermogens ontwikkeld. Je begrijpt mensen en hun motieven. Dit betekent dat je interpersoonlijke problemen effectief kunt interpreteren en oplossen, waardoor je in staat bent een harmonieuze werkomgeving te creëren.

Zorgvuldigheid

Hoog sensitieve personen zijn doorgaans hardwerkend, voorzichtig en waakzaam over kwaliteit. Je houdt zicht op details en zorgt ervoor dat deze passen in het groter geheel.
Getalenteerd. Hooggevoelige mensen zijn creatief, scherpzinnig en vaak hoogbegaafd.

HSP en relaties

Als je hoog gevoelig bent, hou je van verbinding en intimiteit. Je verlangt naar de nabijheid van diepe, persoonlijke relaties. Door je hoge sensitiviteit kun je een romanticus, idealist of verzorger zijn. Dat zijn geweldige kwaliteiten voor een relatie. Je wilt de ander helpen, je gunt je partner alles, je wil luisteren en steun bieden. Je verwacht niets terug. Door je empathische aard verplaats je je vaak als vanzelf in de schoenen van de ander. Hooggevoeligheid en relaties gaan prima samen. Maar pas op!

Egocentrische mensen, narcisten, borderliners of instabiele mensen voelen zich tot je aangetrokken. Zij willen graag je warmte, empathie en aandacht krijgen. Tegelijkertijd vind je het lastig om weg te lopen van mensen die om hulp vragen. Tegen de tijd dat je beseft hoe schadelijk een relatie met één van de bovengenoemde personen is, heb je geen andere keuze dan te blijven en voor de ander te zorgen. Je voelt je verantwoordelijk voor het welzijn van je partner en je vergeet je eigen behoeften. Voordat je het weet ben je zowel lichamelijk als emotioneel uitgeput, doordat je te veel van jezelf geeft, en niks terug krijgt.

Met jouw hoge sensitiviteit, empathie en zorg kun je mensen niet veranderen. Jij hoeft een ander niet te ‘redden’. Mensen met problemen kunnen het beste zichzelf helpen of professionele hulp zoeken. Het is jouw taak om aan jezelf te denken. De liefde en aandacht die je aan andere mensen spendeert, aan jezelf te besteden. Om jezelf te beschermen tegen profiteurs is het belangrijk dat je jezelf goed leert kennen. Leer wat je sterke en zwakke punten zijn, wat je wensen, doelen en grenzen zijn.

Wanneer jij jezelf goed leert kennen en jezelf op de eerste plaats zet, weet je ook wat je wel of niet wilt tolereren van mensen. Hierdoor kom je sterker in je schoenen te staan, je kunt beter ‘nee’ zeggen als je iets niet wilt, of je beseft dat iemand niet goed voor je is. Hoe meer je jezelf begrijpt, hoe meer ruimte je maakt voor wat goed voor je is. Dan hou je uiteindelijk alleen relaties over met mensen die gelijkwaardig zijn.

Omgaan met hsp partner

Heeft jouw partner aangegeven hoogsensitief of hsp te zijn? Dan heb je hierboven al kunnen lezen dat je partner waarschijnlijk moeite heeft een eigen ruimte te claimen. Ook het aangeven van grenzen is lastig, omdat je partner waarschijnlijk erg op jou gefocussed is. Moedig je partner aan om tijd en ruimte voor zichzelf te reserveren. Laat de ander vrij. Gun het je geliefde om zich vanuit vrijheid aan jou te verbinden. Vind je dit lastig? Dan kun je het beste zelf hulp zoeken omdat je te afhankelijk bent van het oordeel van je partner. Het is de kunst om bevestiging en liefde in jezelf te vinden. Van daaruit kun je jullie relatie invullen.

Hoogsensitiviteit als kracht

Veel hooggevoelige personen hebben zichzelf geleerd hoe ze het beste kunnen omgaan met hoog sensitiviteit. Gebalanceerd leven met hooggevoeligheid doe je door objectief je gedachten en gevoelens uit te pluizen, andere benaderingswijzen te testen en dat te accepteren wat goed werkt. Ga uitdagingen aan en verleg je grenzen; om te kijken wat bij je past en wat niet. Dat kan op elk gebied: zowel sociaal, fysiek als intellectueel en spiritueel. Sta open voor wat er allemaal mogelijk is in het leven, in plaats van uitsluitend focussen op de ‘overprikkeling voorkomen’ door jezelf op te sluiten. Probeer een evenwicht te vinden tussen je behoefte om alleen te zijn en je (sociale) activiteiten buiten de deur. Als je daarin slaagt, dan heb je hoogsensitiviteit als kracht benut.

HSP-therapie

Eén op de vijf mensen heeft hsp kenmerken. Het aantal mensen dat zich aanmeldt voor hsp therapie of een hsp psycholoog benadert, is groeiend. Veel van deze mensen zijn hoogsensitief en hoogbegaafd. Zij nemen zelden hulp aan van een ander. Vaak voelen zij zich echter onder druk gezet door opmerkingen van vrienden en kennissen, waardoor zij denken dat er iets mis met ze is en psychologische hulp nodig hebben.

Psychologische hulp zoeken kan je wel degelijk helpen als je hooggevoeligheid kenmerken hebt. HSP therapie helpt onder andere met het accepteren van jezelf, omgaan met je kwetsbaarheid en het benutten van je kwaliteiten. Ook leert het je hoe je kunt omgaan met emoties. Als jij wilt leren hoe leven met hooggevoeligheid leuk en vervullend kan zijn, dan kun je altijd contact opnemen met Piekerpoli.nl.

Bronnen:
1,2) Tracy M. Cooper, Ph.D – Thrill: The High Sensation Seeking Highly Sensitive Person
3) Elaine N. Aron, Ph.D, 2012 – The Highly Sensitive Person: How to Thrive When the World Overwhelms You.