De invloed van piekeren, angst en stress
Piekergedachten overvallen je op de gekste momenten. Als je net even lekker rustig een kopje thee zit te drinken bijvoorbeeld. “Wanneer moest die belastingaangifte nou ook alweer binnen zijn? Oh nee, je moest dringend de tandarts bellen voor een afspraak! Hoe lang heb je je beste vriendin eigenlijk al niet gesproken, zou alles ok zijn? Help, is die belangrijke vergadering op je werk deze maandag al?” En voilà, weg is je rust. Een paar minuten geleden was je nog heerlijk relaxt en nu schiet je volledig in de stress.
Herken je dit? Volgens onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau ervaren met name vrouwen in Nederland regelmatig tijdsdruk. Ze combineren betaald werk en onbetaald werk (huishouden) en hebben daarnaast vaak ook nog de zorg voor partner, kinderen of andere familieleden.
Lees ook:
Burn-out
Snel navigeren naar:
Iedereen piekert wel eens, zowel mannen als vrouwen. Dat is helemaal niet erg. Problematisch wordt het wanneer je teveel piekert. Dat kan ten koste gaan van je gezondheid.
Oorzaken van stress
Niet iedereen is even gevoelig voor stress. Sommige mensen presteren zelfs beter als ze druk ervaren. Overzicht houden is in drukke tijden voor de meeste mensen echter een uitdaging. Uitstelgedrag ligt op de loer, wat nog meer stress oplevert. Er is zoveel te doen, het kan voelen alsof je de controle over je leven kwijtraakt. De ellenlange to-do lijsten en de hoge eisen die je aan jezelf stelt, maken het niet beter. Angstklachten kunnen ook een oorzaak van stress vormen. Deze ontstaan vaak door gebeurtenissen uit je verleden. Iemand die vroeger veel gepest is kan, bijvoorbeeld na een vervelend gesprek met een leidinggevende, snel weer het nare gevoel krijgen tekort te schieten. Je vitamine B gehalte is iets om in de gaten te houden. Een tekort aan vitamine B kan leiden tot spanningsgerelateerde klachten.
Gezonde spanning
Spanning is niet per definitie slecht. We hebben het niet voor niets over ‘gezonde’ spanning. Als je je na stressvolle periodes goed kunt ontspannen, is er niks aan de hand. Gezonde stress motiveert. Het zorgt ervoor dat je dingen onderneemt en hoort ook gewoon bij het leven. Zonder emotie ervaar je ook geen stress, maar zonder pieken en dalen zou het leven wel erg saai zijn.
Wat doet stress met je lichaam?
Als je door veel piekeren gestrest wordt, kun je in een ‘angstmodus’ raken: je lichaam denkt dat er iets gevaarlijks of ernstigs gebeurt. Instinctief en onbewust verzamelt je lichaam alle beschikbare energie om te vechten of vluchten. Je ademhaling en je hartslag versnellen en adrenaline schiet omhoog in je lijf. De op angst gerichte ademhaling gebeurt vaak onbewust. Vaak zonder het je goed te realiseren, richten je schouders zich omhoog en krijg je een ‘hogere’ ademhaling en je gaat hyperventileren. Klachten die dan kunnen ontstaan zijn; pijn in je hoofd, misselijkheid of duizeligheid, tintelende armen en benen, hartkloppingen, benauwdheid en pijn op de borst. Mensen met hartkloppingen, benauwdheid en pijn op de borst ten gevolge van hyperventilatie komen regelmatig op de Eerste Hulp. Zo’n paniekaanval kan zo heftig zijn dat je denkt dat je doodgaat.
Teveel stress, doe er wat aan!
Soms ervaar je teveel stress. Of een beetje stress over een hele lange periode. Je kunt dan niet meer voldoende ontspannen en de spanning in je lijf bouwt zich op. Als je last krijgt van spanningsklachten die niet weggaan, wordt het tijd om in actie te komen. Als je er snel genoeg bij bent, is het wellicht voldoende om wat leuks te doen of erop uit te gaan. Ga een stuk wandelen, lekker naar de sauna, lees een boek of ga een weekendje weg. Ook kan het helpen om ontspanningsoefeningen te doen of te mediteren. Niet alle spanningsklachten kun je zelf oplossen, soms heb je wat extra hulp nodig. Dan kun je terecht bij mij of een van mijn collega Piekerpoli therapeuten. Blijf niet doorlopen met je klachten. Teveel stress kan uiteindelijk leiden tot een burn-out.