Wat is EMDR therapie?

Een geprotocolleerde vorm van therapie voor de gevolgen van een psychotrauma. EMDR (eye movement desensitization and reprocessing) is therapie die mensen in staat stelt te genezen van de symptomen en emotionele stress, die het gevolg zijn van verstorende levenservaringen. EMDR therapie laat zien dat de geest kan genezen van psychologisch trauma, net zoals het lichaam herstelt van een fysieke verwonding. Het zelfhelende vermogen werkt doorgaans net zo goed op het brein als op het lichaam. Wanneer er een blokkade in het systeem zit, loopt het zelfhelend vermogen vast. Aan de hand van het EMDR protocol wordt de blokkade opgespoord en aangepakt. Zodat je brein de traumaverwerking kan afronden.

EMDR betekenis

Eye Movement Desensitization and Reprocessing letterlijk vertaald, komt EMDR neer op: door oogbewegingen ongevoelig maken en herverwerken. Uit neurobiologisch onderzoek is gebleken dat EMDR therapie het evenwicht herstelt tussen de werking van de amygdala en de frontale cortex. De amygdala is een primitiever deel van het brein waar emotionele ladingen van herinneringen opgeslagen liggen. Die lading is via EMDR therapie eenvoudiger te benaderen dan via gesprekken, zoals bij cognitieve gedragstherapie. De traumaverwerking via de emotionele weg is een andere dan via het rationele pad. Functies zoals begrijpen, verklaren en relativeren worden door de frontale cortex uitgevoerd.

Het doel van de EMDR behandeling is het dragelijker maken van ingrijpende gebeurtenissen. Wanneer je door dromen, gedachten of herinneringen de emotionele lading uit het verleden blijft voelen kun je de traumaverwerking met EMDR therapie versnellen.

Cognitieve gedragstherapie

Met cognitieve therapie ga je op zoek naar wat je je herinnert van pijnlijke ervaringen uit je verleden. Je trauma verwerken begint met begrijpen wat er gebeurd is en waarom je er last van hebt. Vanuit de oplossingsgerichte therapie zou je dan kunnen vaststellen dat het al lang geleden is en dat je angst en depressie onnodig zijn. De traumaverwerking kan hier vastlopen op het gevoel wat er nog steeds zit. Niet alles is op te lossen door het te begrijpen. EMDR behandeling kan dan uitkomst bieden door de lijdensdruk te verzachten, waarmee de angst en depressie tot rust kunnen komen.

EMDR behandeling

Hoe werkt EMDR? In sessies van 45 minuten tot anderhalf uur wordt er gewerkt met een strikt EMDR protocol. Tijdens een sessie hoor je geluidsklikjes via een koptelefoon of je volgt een lamp of de handbewegingen van je therapeut. Op deze manier worden de linkerzijde en de rechterzijde van het brein geactiveerd. Deze prikkels (bilaterale stimulatie) worden afgewisseld met vragen, zo begeleidt je therapeut je door het EMDR protocol.

In gedachten terug gaan naar een traumatische ervaring
Formuleren van gedachten betreffende de ervaring
Persoonlijke overtuiging achterhalen
De emotie en de intensiteit bepalen
Bewust worden van lichamelijke sensaties
Koppeling aan positieve gedachte
Overige spanning vaststellen
Afsluiting

EMDR therapie ervaringen

De meeste cliënten vertellen over een snel herstel van een trauma. Het is niet het volledig laten verdwijnen van de herinnering. EMDR helpt om de scherpe kantjes eraf te halen, waardoor het trauma minder beladen of pijnlijk is geworden. Er ontstaat een grotere afstand of ruimte tussen de herinnering en het hier-en-nu. Tijdens de therapie wordt gebruik gemaakt met actieve fantasie, stel je nu voor dat… De cliënt denkt gericht aan een positieve toekomstige situatie. Wanneer dit regelmatig geoefend wordt, kan die gedachte een manier worden om een lastige situatie aan te gaan. Dus naast het verzachten van de pijn kan EMDR ook life skills aanreiken.

EMDR kind en jeugd

Je kunt EMDR bij kinderen toepassen voor traumaverwerking. Er is zelfs wetenschappelijk bewijs dat EMDR therapie bij kinderen en jong volwassenen effectief is bij de verwerking van een posttraumatische stressstoornis. Een EMDR behandeling bij deze doelgroep kan alleen uitgevoerd worden door gespecialiseerde therapeuten. Zij zijn afgestemd op het ontwikkelingsniveau en de korte spanningsboog. Daarnaast wordt de bilaterale stimulatie op een speelse manier ingezet. Uiteraard werkt een therapeut met een aangepast EMDR protocol en worden vaak de ouders betrokken bij de behandeling.

Hypnotherapie

EMDR behandeling en hypnotherapie worden weleens met elkaar vergeleken omdat ze beiden worden ingezet bij traumaverwerking, en omdat bepaalde onderdelen op elkaar lijken. Er zijn echter duidelijke verschillen:

Bij hypnotherapie wordt bij de aanvang de cliënt in een veranderde staat van mentale ontspanning gebracht. Bij EMDR therapie worden er juist opzettelijk pogingen gedaan om in contact te komen met de angstige mentale toestand.
De hypnose helpt de cliënt een zeer gerichte staat van opgewonden ontvankelijkheid te ontwikkelen. EMDR therapeuten gaan aan de slag met het positieve en het negatieve tijdens de behandeling. De emotionele opwinding, die wordt veroorzaakt door de negatieve kant, krijgt de meeste aandacht.
Het hypnotiseren van de persoon veroorzaakt een afname van de oriëntatie in de huidige werkelijkheid. Hypnotherapie bevordert daarmee verbeelding en fantasie. Bij een EMDR behandeling wordt de cliënt aangespoord om opmerkzaam te zijn op: huidige gevoelens, lichaamssensaties, negatieve overtuigingen en een nieuwe formulering van behulpzame overtuigingen.

Psychotherapie

Als je denkt aan angst therapie, dan is het logisch om voor psychotherapie te kiezen. Het gaat immers om spanning bij mogelijke gebeurtenissen in de toekomst. Denk hierbij aan fobieën zoals angst voor honden, medische fobie (tandarts, pijn, dood), sociale fobie of dwang (10x handen wassen). Er is nog niets gebeurd, maar er zit wel een emotionele lading op. Naast psychotherapie (of cognitieve gedragstherapie) is het Flashforward EMDR protocol een geschikte behandelmethode. Bij de inzet van EMDR als angst therapie focust de therapeut zich op het doemscenario, tijdens de EMDR behandeling wordt de emotionele lading verzacht, waardoor de angst kan afnemen.

PTSS behandeling

Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat EMDR als PTSS behandeling effectief is bij een ongecompliceerde posttraumatische stressstoornis. Wanneer een relatief gezond persoon een éénmalige, schokkende gebeurtenis heeft meegemaakt kan EMDR ingezet worden bij de traumaverwerking. Het is aan te raden om bij een posttraumatische stressstoornis ook cognitieve gedragstherapie als interventie naast EMDR therapie in te zetten. Met cognitieve therapie kan bijvoorbeeld een schuldgevoel, ten aanzien van het geleden trauma, worden opgespoord. Overheersend schuldgevoel blijkt een verwerking, op eigen kracht, in de weg te staan.

Hoe ontstaat een posttraumatische stressstoornis

Wanneer je direct of indirect betrokken bent bij de dood, een doodsbedreiging, ernstig letsel of (seksueel) geweld kun je een posttraumatische stressstoornis oplopen. Op de volgende manieren kun je betrokken zijn:

Zelf het slachtoffer zijn van een traumatische gebeurtenis;
Je bent getuige van de traumatische ervaring van het slachtoffer;
Je wordt geïnformeerd over een dodelijk ongeval van een geliefde, vriend of familielid;
Herhaaldelijke (of extreme) blootstelling aan de gruwelijke details van traumatische gebeurtenissen.

Je voelt intense angst, hulpeloosheid of afschuw. Hierdoor ontstaat er lijdensdruk waardoor je niet meer normaal kunt functioneren. Je krijgt bijvoorbeeld last van herbeleving, vermijding, negatieve gedachten en een negatieve stemming. Een ander bekend effect bij een posttraumatische stressstoornis is dat het slachtoffer juist doorslaat in agressief gedrag, roekeloosheid of zelfdestructieve handelingen. “Het maakt toch niets meer uit.”

EMDR therapie nadelen

Of EMDR gevaarlijk is hangt af van de setting waarin het wordt toegepast. Als de traumabehandeling door een ervaren therapeut wordt begeleid, hoef je je nergens zorgen om te maken. Bij het onjuist hanteren van het protocol (door een onervaren begeleider) kan EMDR gevaarlijk zijn in de zin van dat je trauma’s opwekt waar je niet de juiste nazorg voor kunt verlenen.

Bijwerkingen EMDR therapie

Dat EMDR bijwerkingen heeft is bekend. De bijwerkingen EMDR therapie zijn dat er nieuwe beelden en gevoelens naar boven kunnen komen. Waardoor je denkt dat je de regie kwijt bent en waarbij je je angstig en ontregelt voelt. Dit houdt maximaal drie dagen aan. EMDR therapie werkt vooral op het onderbewuste, je hebt geen zicht op wat er daar gebeurt. Maak je geen zorgen over het wiebelige gevoel. Neem bij aanhoudende of verergerende klachten direct contact op met je behandelaar.

EMDR bij de Piekerpoli

Al onze EMDR therapeuten hebben veel ervaring als behandelaar en zijn goed opgeleid.

Bij ons zijn alle behandelingen maatwerk. Onze psychologen en therapeuten zullen EMDR therapie inzetten als onderdeel van je hersteltraject. Jij bepaalt zelf of je wilt praten omdat er iets gebeurd is of dat je een EMDR behandeling krijgt omdat je er klaar voor bent om je trauma op te ruimen.